محمد توکلی سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در توضیح وضعیت معادن راکد استان خراسان رضوی بیان کرد: طبق آماری که در کل کشور برای معادن راکد وجود دارد این است که ۵۰ درصد معادن هر استانی به صورت راکد و نیمه فعال است  و علت اینکه این معادن راکد و نیمه فعال هستند به این دلیل است که تعداد بسیار زیادی از این معادن، معادن ساختمانی شامل شن و ماسه، گچ، سنگ لاشه و... فعالیت این معدن ها بسیار رابطه مستقیمی  با پروژه های عمرانی دولت دارد که همانطور که می دانید دولت در این پروژه ها به عنوان بزرگ ترین پیمانکار محسوب می شود.

وی ادامه داد: زمانی که بحث تعداد و میزان بودجه های پروژه های عمرانی در هر استان کاهش پیدا کند ،مسلما فعالیت معادن آن استان نیز تحت تاثیر قرارمیگیرد. به طور مثال از  ۴۸۰ معدنی که ما در استان داریم از این تعداد ۳۵۰ معدن غیر فعال مصالح ساختمانی هستند  و این ها رابطه مستقیمی با پروژه های عمرانی استان دارند  .از آن جایی که بودجه پروژه های عمرانی استان کاهش پیدا کرده است و به صورت غیر فعال در آمده اند طبیعتا باعث راکد ماندن معادن استان شده اند.

توکلی افزود: از تعداد ۴۸۰ معدن ۱۳۰ معدن حدود هفت ماه پیش پایش شده اند این معادن درست است که معادن بدی نبوده اند ولی هر کدام به یک علت خاصیغیر فعال می شدند که در صورت فعال بودن می توانستند اشتغال زایی داشته باشند که البته بعد از این پایش از آن جایی که دیگر فعالیتشان توجیهی نداشت این معادن  دراولویت کارمان قرار گرفت و در سفرهای متعددی که به شهرستان های مختلف استان داشتیم اخطاریه های لازم را داده ایم و این ها در یک تا دو ماه آینده در شورای معادن استان سلب صلاحیت می شوند و به فهرست مزایده عمومی استان رفته و به این صورت مورد مزایده قرار خواهند گرفت.

توکلی اضافه کرد: مزایده های این معادن به صورت عمومی خواهد بود و هر کسی که  دارای  صلاحیت مالی و فنی باشند و بتواند امتیاز لازم را کسب کند که البته این صلاحیت ها دارای پروتکل خاصی است می توانند در آن مزایده ها شرکت کنند.

سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در توضیح بهترین معادن غیر فعال استان گفت: معادن غیر فعال در کل استان پخش هستند اما به طور مثال در منطقه گناباد معادن صنعتی غیر فعال و در منطقه خواف یک مقدار سنگ آهن داریم که غیر فعال اند که این ها در اولویت فعال سازی هستند. در منطقه سبزوار و نیشابور ذخایر کرومیت ها یک مقدار غیر فعال اند که در اولویت ما هستند. 

وی درخصوص تعداد معادن موجود در بخش خصوصی گفت: از کل معادن استان خراسان تنها یک معدن سنگ سنگان خواف دولتی است و بقیه معادن همه مربوط به بخش خصوصی هستند.

وی در پاسخ به این سئوال که چه برنامه ای برای بهره برداری از معادن و توسعه آنها درنظر گرفته اید گفت: در کل چهار نسخه برای دو گروه از معادن مدنظر است یکسری از معادن غیر فعال و راکد و یک نسخه هم برای معادن فعال پیچیده شده است. اما بهترین نسخه ای که می شود در باره معادن غیر فعال پیچید این است که معادن غیرفعال را از طریق مزایده واگذار کنیم و از دست افرادیکه  صلاحیت مالی و فنی ندارند بگیریم و از طریق مزایده عمومی به افرادی واگذار کنیم که صلاحیت مالی و فنی دارند در این صورت است که معادن فعال خواهند شد و ایجاد اشتغال خواهند کرد.

محمد توکلی ادامه داد: در صورتی که بخواهیم خیلی زیر بنایی تر عمل کنیم پهنه های اکتشافی بزرگی در سطح استان تعریف کنیم که البته این کار انجام شده و هنوز هم ادامه دارد. به این صورت که یکسری پهنه های اکتشافی بزرگ را در اختیار بخش خصوصی گذاشته و بگذاریم. که متاسفانه در این میان یکی از مشکلات بخش معدن کشور ما این است که هنوز نتوانسته ایم نسبت به ذخایر زیر سطحی مان اکتشاف کامل را انجام دهیم که حداکثر اکتشافی که توسط بخش خصوصی در این بخش انجام شده است  حداکثر تا عمق ۴۰ متر بوده در حالی که مثلا در کشور کانادا در عمق ۸۰۰ متری اکتشافات شان تکمیل شده است در حالیکه  وسعت کشور کانادا هفت برابر کشور ما است. این نشان می دهد که ما در کشور ایران اصلا کاری برای ذخایر زیر سطحی مان کار اکتشاف انجام نداده ایم و راه ان هم این است که شرکت هایی که توانایی مالی دارند بیایند در پهنه های استان و کشور ذخایر زیر سطحی ما را اکتشاف کنند.

وی گفت: در حال حاضر با توجه به شرایط فعلی و تحریم ها ف وظیفه ما این است که معادن را حداقل فعال نگه داریم تا اشتغال شان حفظ شود. در این راه  دو عامل اصلی و مشکل عمده ای که داشتیم این بوده که باتوجه به افزایش قیمت دلارقیمت ماشین آلات استخراج مواد معدنی بسیار افزایش پیدا کرده است  و این باعث شده که هزینه های تولید ما هم به طبع آن افزایش پیدا کند و همین عامل باعث شد که بعضا برخی از معادن ما به حالت نیمه تعطیل در ایند. برای این کار یک راهکار اساسی در نظر داریم آن هم این که ماشین آلات دسته دوم را برای بهره برداری معادن  بدون تعرفه گمرکی را آزاد کنیم چون که تفاوت قیمتی ماشین الات خارج از کشور با داخل کشور بسیار زیاد است اگر این اتفاق بیافتد معدن داران ما با ماشین آلات دسته دوم تا ۱۰ سال ساخت بتوانند  واردات انجام دهند بحث ناوگان استخراجی شان به روز شده و از آن خستگی بیرون می اید، قیمت های تمام شده شان پایین می آید.

وی افزود: در خصوص اشتغال زایی این معادن یکی از راهکارهای ما توسعه  واحدهای فراواری است. با توجه به اینکه در قدیم کاری در این خصوص در استان و کشور انجام نشده بود ولی الان در بحث های مواد فراوری فلزی  گام های بسیار بزرگی برداشته شده است. مخصوصا درباره  سنگ آهن. الان زنجیره سنگ آهن در استان ما تکمیل شده است که توسعه واحدهای فراوری کمک شایانی می تواند در بحث حفظ اشتغال معادن، افزایش بهره وری، کاهش قیمت های تمام شده معادن و  کیفیت موارد معدنی بسیار می تواند کمک بکند.

انتهای خبر/